Pa: Sunita Sohrabji
Foto kontribitè: Prostock-studio / shutterstock.com
Etazini ap fè eksperyans yon ogmantasyon ete nan enfeksyon, menm si pousantaj entène lopital rete relativman estab. Twa ekspè eminan konkli ke Covid-19 ap kontinye reprezante yon menas sante pandan plizyè ane, pandan l ap kontinye evolisyon li. Men, vaksen ki ajou yo espere bese gravite enfeksyon an.
Ka Covid-19 yo ap ogmante yon lòt fwa ankò, petèt alimenté pa Aparisyon Variant EG.5 la. Pousantaj entène lopital te monte de 12.5% nan tout peyi a an Jiyè, dapre done ki soti nan Sant pou Kontwòl ak Prevansyon Maladi. Ogmantasyon sa a vini menm lè ijans sante piblik la te fini, pran avèk li tès gratis ak terapetik. Epi fatig Covid te kòmanse. Moun yo pa mete mask ankò an piblik, e yon etid te detèmine ke majorite Ameriken yo pral abandone nouvo rapèl, ki pral disponib otòn sa a.
Nan yon diskisyon panèl 11 Out ki te òganize pa Sèvis Medya Ethnic, twa ekspè eminan Covid te egzamine ogmantasyon nan ka yo, nouvo variant a, ak nouvo vaksen monovalan ki pral disponib otòn sa a.
Panelist yo enkli:
- Doktè Peter Chin-Hong, Dwayen Asosye pou Kanpis Rejyonal yo, University of California, San Francisco ak Edikatè Medikal, ki espesyalize nan trete maladi enfeksyon.
- Doktè Benjamin Neuman, Pwofesè Biyoloji ak Virologist Chèf, Global Health Research Complex, Texas A&M University
- Dr William Schaffner, Pwofesè Medsin Prevantif ak Maladi Enfektye, Lekòl Medsin Inivèsite Vanderbilt.
Ki orijin variant EG.5 la? Èske li diferan anpil ak predesesè li yo?
Dr Neuman: EG.5 se youn nan variants ki gaye pi rapid kounye a. Li se yon pitit yon bagay ki rele XBB 1.9. Fondamantalman, li se yon lòt vèsyon nan Omicron. Ak tout sa k ap sikile nan mond lan kounye a gen apeprè 100 a 110 diferans ak vèsyon orijinal la.
Variant sa a ap gaye paske li gen anpil chanjman nan sit obligatwa reseptè a ki sib pifò vaksen yo ak kèk nan pati ki pi itil nan sistèm iminitè a.
Èske nouvo vaksen yo rekonèt nouvo variant la epi yo pral efikas kont li?
Dr Neuman: Lè sib la chanje, ou oblije chanje objektif ou. Sa fè plis pase yon ane depi nou gen yon vèsyon ajou vaksen an. Li ap vini tou dousman, men absòpsyon pa te gwo. Absòpsyon total nan peyi Etazini pou vaksen bivalan an se sèlman 17%.
Fòmilasyon nouvo rapèl la sipoze yon monovalan kont Variant XBB la. Soti nan etid yo ke nou genyen kounye a, li sanble ke nouvo varyant tankou EG.5 yo ase pre ke yon vaksen kont XBB sanble travay kont li trè byen. Kidonk mwen panse se yon bon mouvman, e mwen swete yo prese prese pou yo lage li.
Pousantaj entène lopital rete relativman estab malgre vag enfeksyon an ete a. Èske ou espere ke pousantaj entène lopital yo pral monte nan yon pwen?
Doktè Chin-Hong: Te gen yon ti ogmantasyon nan entène lopital, pa yon tsunami, pa menm yon vag. Fason mwen panse sou li se yon anfle. Se tankou yon vag jeneral k ap vini. Li pa akable ou. Ou pa jwenn submerged nan li, men ou kalite monte li jiskaske li ale nan rivaj la.
Se konsa, si ou gade nan Kalifòni, pou egzanp, yon ane de sa, nou te gen apeprè 4700 moun ki entène lopital nan yon pwen. Ak kounye a nou gen anviwon 890 moun ki entène lopital. Se konsa, nan pèspektiv, li pa anyen konpare ak menm yon ane de sa lè li te 4700.
Poukisa gen yon ti kras anfle nan ka kounye a?
Doktè Chin-Hong: Kat rezon. Gen gwo konsè tankou Taylor Swift, pote anpil moun ansanm. Ak vag chalè san parèy te kondwi anpil moun andedan kay la. Se konsa, li se tankou yon sezon ivè prèske, menm si li nan ete a.
Iminite moun yo se yon kalite bese depi dènye fwa a anpil moun te enfekte, ki te sezon fredi pase a. Lè sa a, - byenke li nan spéculatif nan pwen sa a - gen nan wòl nan ki jan EG.5 ta ka gen rapò ak ogmantasyon sa a.
Nou wè anpil moun pran Covid nan kominote a. Men, nou tout te tèlman ekspoze a Covid deja, kidonk li ap vini sou tè inospitalye. Plis pase 95% nan nou te gen yon ekspoze oswa te gen yon vaksen nan kèk pwen. Se konsa, sa pwobableman minimize oswa bese risk pou maladi grav.
Paxlovid ak Remdesivir se kounye a sèlman terapi nou genyen nan asenal nou pou batay.. Men, yo gen pwoblèm.
Dr Schaffner: Nou konnen si w bay Paxlovid — sitou moun ki gen gwo risk — yon ti tan apre yo fin enfekte, nou ka diminye risk pou yo devlope maladi grav. Men, Paxlovid gen limit, tankou nenpòt terapi fè. Gen entèraksyon dwòg. Se konsa, si w ap pran sèten medikaman, ou dwe fè atansyon sou pran Paxlovid. Oswa ou ka pa kapab jwenn li si ou gen ensifizans nan ren.
Remdesivir kounye a nou itilize trè vit yon fwa pasyan an se
admèt nan lopital la. Men, èske li pa ta pi bon si nou te gen plis ajan terapetik ki vize pou kenbe moun deyò lopital la?
Èske nou pral byento gen nouvo terapi?
Etid yo toujou kontinye sou lòt ajan terapetik, men mwen pa ka di w ki lè yo pral disponib. Mwen panse ke nou pral jis gen yo wè. Men, kominote rechèch la kontinye, mwen panse, fè kèk nan pi bon kontribisyon yo nan kontwòl Covid atravè mond lan.
Èske w ka jwenn Covid lontan nan vaksen oswa rapèl yo?
Dr Schaffner: Ann fè li klè vaksen an pa asosye ak Covid lontan. Gen kèk moun ki te resevwa vaksen an ki poutan ka pran Covid. Nou tout konnen ke sa ka rive. Vaksen yo sanble gen kèk efè nan diminye chans pou Covid long. Men, wi, ou ka pran Covid, ak kòm yon konsekans, Covid lontan, menm si ou te pran vaksen an. Men, vaksen yo reyèlman diminye risk pou Covid lontan.
Popilasyon minorite yo ak kominote ki gen revni fèb yo te toujou gen plis risk pou entène lopital ak lanmò akòz Covid. Ak fen Ijans Sante Piblik la, ki jan nou ka asire tout moun jwenn tès yo, vaksen yo, ak terapi yo bezwen pou yo rete an sante?
Doktè Chin-Hong: Pandan tout pandemi an, nou te wè anpil diferans, ki gen ladan e patikilyèman pami kominote Afriken Ameriken yo, tou de an tèm de ki moun ki mouri anvan tout bagay ak ki moun ki entène lopital.
Men, Lè sa a, nou te kòmanse adrese kèk nan kòz rasin yo, ki te gen rapò ak aksè nan tès ak ki gen rapò ak pwobableman yon anpil nan rasis estriktirèl. Natirèlman, politik te jwe yon wòl, men menm apre nouvo administrasyon an, diferans sa yo toujou pèsiste.
Mwen panse ke yon pawa ajan te ke vaksen yo te ogmante absòpsyon nan tout kominote yo, pwobableman bay defans la nan yon anpil nan òganizasyon de baz ak òganizasyon ki baze sou kominote yo.
Se konsa, sa ki toujou gratis, apre Ijans Sante Piblik la te fini 11 me?
Vaksen yo toujou gratis. Gen yon pwogram pon ki pral pwobableman antre an aplikasyon nasyonalman ki pèmèt moun - san yo pa demontre kapasite pou peye - jwenn yo omwen jiska fen ane a nan Kalifòni, epi pwobableman pwolonje ak yon pwogram pon nasyonal.
Apre sa, si w gen asirans oswa MediCal oswa MediCare, moun yo oblije ba w vaksen an gratis san yo pa kopeman akòz Lwa sou Swen Abòdab.
Remak final?
Dr Neuman: Lalin nan byen lwen. Mas byen lwen. Nou te ale nan tou de nan sa yo. Li sanble ke fen COVID la byen lwen kounye a, men mwen dwe kwè ke ak entèlijans imen, nou ka rive la. Mwen panse ke pi gwo defi a te e se nan kè moun yo, konvenk yo pou yo pa gen krentif pou nouvo ak nouvo apwouve yo epi pou yo fè tout sa ki nan pouvwa yo pou sispann viris sa a. Paske li pa ajoute anyen nan lavi, li sèlman retire li.
Dr Schaffner: Nou dwe raple tèt nou ke malgre pandemi an te bese, viris la toujou avèk nou epi li pral pou lavni prevwa. Li gen kapasite pou fè moun malad anpil, trè malad. Kòm mwen renmen di, viris la se move, vaksen yo bon. Pran avantaj de nouvo vaksen rapèl ajou ki pral disponib nan sezon otòn sa a, apati kèk moman nan mwa septanm nan. Sa pral bay pi bon pwoteksyon pou tèt ou. Asire w ke fanmi w pwoteje, epi kontribye nan pwoteksyon pwòp kominote w.
Doktè Chin-Hong: Ki moun ki ta janm kwè ke nou te rasanble ansanm kòm yon mond pou gen anpil zouti pou rezoud kriz sa a? Li pral alantou avèk nou pou yon ti tan: pandemi grip 1918 la, gen toujou vestiges toujou jodi a. Men, pwen an se, nou gen zouti sa yo epi li se jiska nou sèvi ak li. Ak syans ak pran swen tèt nou se pa yon pwoblèm politik.
Nou dwe pran swen tout popilasyon epi asire tout moun gen aksè ak kapasite pou jwenn zouti sa yo.